رجعت در شیعه
رجعت در شیعه
رجعت در لغت به معنی بازگشت می باشد، ودر اصطلاح شیعیان عبارت است از بازگشت رسول خدا (ص) و فاطمۀ زهرا و ائمۀ معصومین (ع) و همچنین کافران ودشمنان خاندان پیامبر به دنیا، پیش از قیامت و پس از ظهور مهدی منتظر (عج) و حکومت آن بزرگواران دراین جهان چنانکه از امام صادق (ع) روایت شده است: ازما نیست کسی که رجعت ما را باور نداشته باشد .
آیا بازگشت به این دنیا پس از مرگ، وزندگی دوباره ـ که از عقاید شیعیان به شمار می رود ـ از نظر عقلی امکان پذیر است، یا مانند اجتماع نقیضین عقلا غیر ممکن و محال می باشد؟
در پاسخ به این پرسش، باقاطعیت باید گفت که این مطلب را هرگز نمی توان از محالات به حساب آورد زیرا رجعتی که ما به آن اعتقاد داریم، عبارت است از زنده شدن و بازگشت مردگان به این جهان، که امری است کاملا معقول و صحیح، واز نظر عقلی هیچ مانعی در راه تحقق آن وجود ندارد، از سوی دیگر این واقعه از آثار قدرت آفریدگار بزرگ و بی همتا است که نیروی بی پایان و فراگیرش ـ بی چون وچرا ـ برهمۀ ممکنات احاطه دارد و برهر چیزی تواناست. بنابراین ،هرکس نخواهد امکان رجعت را بپذیرد ناگزیر بایستی به یکی از این دو موضوع گردن نهد:
یا به طور کلی زنده شدن مردگان را امری غیر ممکن ومحال بداند وآن را مخالف یکی از اصول پذیرفته شدۀ عقلی قلمداد نماید و یا قدرت خداوند را نسبت به برانگیختن مردگان ودرگذشتگان باور نداشته باشد و آن را نفی کند؛ و حال آنکه امکان چنین حادثه ای مسلم، وقدرت پروردگار بر هر امر ممکنی، غیر قابل انکار است و نظایر آن، بارها در جهان به وقوع پیوسته و جای هیچ شبهه ای در این زمینه وجود ندارد چنان که پس از این بیان خواهدشد .
اصولا بحث دربارۀ این مسئله، نظیر بحث در موردقیامت است که از اصول بنیادین همۀ ادیان آسمانی می باشد و هر گونه شکی دربارۀ رجعت، سرانجام به تردید به رستاخیز می انجامد، زیرا به همان دلیلی که روز باز پسین را اثبات می کنیم، رجعت نیز قابل اثبات است بعلاوه رجعت ادلۀ جداگانه ای هم دارد که بعدا به آنها اشاره خواهد شد. از سوی دیگر، اصول فلسفه نیز انکار آن را روا نمی داند. شیخ الرئیس ابوعلی سینا گفته است: کلما قرع سمعک قدره فی بقعه الامکان ،مالم یذدک عنه قائم البرهان
هرمطلبی که به گوش تو رسید، تا هنگامی که دلیل قطعی بر بطلانش اقامه نشده است، آن را در بوتۀ امکان قرار بده !
حکیم نامدار مرحوم سبزواری نیز در منظومه به آن اشاره نموده است :
ومثل ذر فی بقعه المکان مالم یذدک عنه قائم البرهان
همچنین نباید از نظر دور داشت که بهترین وروشن ترین دلیل برای امکان چیزی، وقوع آن است، و در بحث «آیات رجعت » قرآن مجید سرگذشت جمعی از مردگان را بازگو می کند که در روزگاران گذشته، به جهت اهداف مهمی، به فرمان پروردگار توانا به این دنیا باز گشته و برخی ازآنان، زندگی را از سر گرفته و عمری دوباره و طولانی داشته اند.
به هر حال، این موضوع چنان روشن و واضح است که اگر کسی در آن شک نماید، بی تردید مریض است و نیازمند درمان ـ چنانچه قابل درمان باشد ـ واگر حق ستیزی و لجاجت پیشه کرده باشد حتی عیسی بن مریم هم که خوره وپیسی را شفا می داد ومردگان را زنده می کرد، قادر به درمان نیست !
برگرفته از کتاب رجعت در شیعه ؛ صفحۀ۱۵ * مؤلف : آیه ا…شیخ محمد رضا طبسی نجفی طاب نژاد * مترجم : حضرت آیه ا… سید محمد میر شاه وند
